Directory of Open Access Repositories

Zenodo: αποθετήριο για όλα τα γνωστικά πεδία

Sherpa Romeo: ηλεκτρονική πηγή που συλλέγει τις πολιτικές Ανοικτής Πρόσβασης από όλο τον κόσμο

Λειτουργούν διεθνώς ποικίλα αποθετήρια, ιδρυματικά, προδημοσιεύσεων, υποστηριζόμενα από  κρατική χρηματοδότηση, θεματικά και αποθετήρια δεδομένων. Ως προς την απόθεση δημοσιεύσεων σε αποθετήριο, καλό είναι να διατηρεί κανείς μια εκδοχή προδημοσίευσης (preprint) και μεταδημοσίευσης (postprint) των άρθρων του.  Το τελικό αξιολογημένο χειρόγραφο (peer-reviewed), που έγινε δεκτό για δημοσίευση και περιλαμβάνει όλες τις αλλαγές που προήλθαν από τη διαδικασία ομότιμης αξιολόγησης (author accepted manuscript, author manuscript or post-print) ή ένα μηχαναγνώσιμο αντίγραφο της εκδεδομένης μορφής (συνήθως ένα PDF αρχείο εγγράφου) μπορεί να κατατεθεί με την αντίστοιχη άδεια.

Άλλοι τύποι επιστημονικής δημοσίευσης, όπως μη αξιολογημένα (non-peer-reviewed) άρθρα,  μονογραφίες, βιβλία, πρακτικά συνεδρίων και “γκρίζα βιβλιογραφία” (δηλ. εκδεδομένο υλικό, που δεν έχει υποστεί την τυπική εκδοτική διαδικασία, π.χ  εκθέσεις), δεν καλύπτονται από την απαίτηση της Ανοικτής Πρόσβασης. Για να επιβεβαιώσει κανείς την πολιτική αυτοαρχειοθέτησης ενός περιοδικού, πρέπει να δει τις πολιτικές δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας του υποψήφιου εκδότη και το εργαλείο αυτοαρχειοθέτησης  SHERPA RoMEO, που  συγκεντρώνει και αναλύει τις πολιτικές Ανοικτής Πρόσβασης εκδοτών από όλο τον κόσμο. 

Για την επιλογή του κατάλληλου αποθετηρίου Ανοικτής Πρόσβασης για κατάθεση και  άδεια αρχειοθέτησης μιας εργασίας, χρήσιμος είναι ο κατάλογος ακαδημαϊκών αποθετηρίων  OpenDOAR  και το Registry of Open Access Repositories (ROAR). Για κατάθεση εργασίας σε θεματικό αποθετήριο, προτείνεται το  OA Directory. Το αποθετήριο ZENODO  είναι ένα καθιερωμένο γενικό αποθετήριο, που δέχεται κάθε είδους ερευνητικά παραγόμενα από όλες τις επιστήμες. 

Για αποθετήρια δεδομένων, μπορούμε να επισκεφθεί κανείς τα Dataverse, Dryad, figshare, Zenodo, re3data

Για αναλυτικές οδηγίες και πρακτικές συμβουλές σχετικά με τα αποθετήρια:

OPENAIR recommendations for DMP 

OPENAIRE guidelines for data archives

CESSDA (Consortium of European Social Science Data Archives)

Για τον εντοπισμό άρθρων Ανοικτής Πρόσβασης (προδημοσιεύσεις, μεταδημοσιεύσεις, τελική μορφή μετά από ομότιμη κρίση) από έγκυρα επιστημονικά περιοδικά η αποθετήρια χρησιμοποιούμε τα εργαλεία OAButton και Unpaywall. 

Προσοχή: Τα κοινωνικά δίκτυα όπως ResearchGate ή Academia δεν είναι αποθετήρια Ανοικτής Πρόσβασης. Μπορεί να περιέχουν και άρθρα αμφιβόλου επιστημονικής εγκυρότητας,  παραμένουν όμως σημαντικά για την αύξηση της ορατότητας  του έργου των ερευνητών.